Galactosemia là một rối loạn di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa galactose, một loại đường có trong sữa mẹ, sữa công thức và các sản phẩm từ sữa khác. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, galactosemia có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe.
Galactosemia xảy ra do sự thiếu hụt một loại enzyme cần thiết để phân hủy galactose. Khi cơ thể không thể chuyển hóa galactose, nó sẽ tích tụ trong máu và các mô, gây ra tổn thương gan, thận, não và mắt. Trẻ sơ sinh mắc galactosemia thường có các triệu chứng như nôn mửa, tiêu chảy, vàng da, chậm lớn, khó bú, và nhiễm trùng lặp đi lặp lại.
Chẩn đoán galactosemia thường được thực hiện thông qua xét nghiệm sàng lọc sơ sinh, lấy máu gót chân. Xét nghiệm này đo lường nồng độ galactose trong máu. Nếu kết quả xét nghiệm bất thường, các xét nghiệm bổ sung sẽ được thực hiện để xác nhận chẩn đoán. Việc chẩn đoán và điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng lâu dài.
Có ba loại galactosemia chính, mỗi loại liên quan đến sự thiếu hụt một enzyme khác nhau. Loại phổ biến nhất là galactosemia type I, do thiếu hụt enzyme GALT. Galactosemia type II và III ít phổ biến hơn và có các triệu chứng nhẹ hơn. Nếu không được điều trị, galactosemia có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như chậm phát triển trí tuệ, đục thủy tinh thể, suy gan, và suy thận.
Điều trị chính cho galactosemia là loại bỏ galactose khỏi chế độ ăn uống. Điều này có nghĩa là trẻ sơ sinh mắc galactosemia không thể bú sữa mẹ và phải sử dụng sữa công thức không chứa lactose. Việc tuân thủ chế độ ăn uống nghiêm ngặt suốt đời là rất quan trọng để kiểm soát bệnh và ngăn ngừa biến chứng. Người bệnh cần tránh tất cả các sản phẩm có chứa lactose, bao gồm sữa, sữa chua, phô mai và nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn. Lấy máu gót chân sàng lọc bệnh gì? lấy máu gót chân sàng lọc bệnh gì sẽ giúp phát hiện sớm bệnh lý này.
Sống chung với galactosemia đòi hỏi sự thay đổi lối sống đáng kể, đặc biệt là về chế độ ăn uống. Người bệnh cần phải cẩn thận khi lựa chọn thực phẩm và đọc kỹ nhãn mác để đảm bảo không tiêu thụ galactose. Điều này có thể gây khó khăn trong các tình huống xã hội, chẳng hạn như ăn uống ở nhà hàng hoặc tham dự các bữa tiệc. Tuy nhiên, với sự quản lý đúng cách, người bệnh galactosemia vẫn có thể sống một cuộc sống khỏe mạnh và năng động.
Galactosemia là một bệnh di truyền lặn trên nhiễm sắc thể thường, nghĩa là cả bố và mẹ đều phải mang gen bệnh để truyền cho con. Nếu cả bố và mẹ đều mang gen bệnh, con của họ có 25% khả năng mắc bệnh, 50% khả năng mang gen bệnh và 25% khả năng không bị ảnh hưởng. Lấy máu gót chân sàng lọc những bệnh gì? lấy máu gót chân sàng lọc những bệnh gì.
Trích dẫn từ chuyên gia: “Việc chẩn đoán sớm galactosemia thông qua sàng lọc sơ sinh là rất quan trọng để bắt đầu điều trị kịp thời và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng” – BS. Nguyễn Thị Lan, Chuyên gia di truyền học.
Galactosemia là một bệnh di truyền hiếm gặp nhưng có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị. Việc chẩn đoán sớm và tuân thủ chế độ ăn uống không chứa galactose là chìa khóa để quản lý bệnh và đảm bảo chất lượng cuộc sống cho người bệnh galactosemia.