Bệnh Phenylketo Niệu (PKU) là một rối loạn di truyền hiếm gặp ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa phenylalanine của cơ thể. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, phenylalanine tích tụ trong máu có thể gây ra tổn thương não nghiêm trọng và các vấn đề sức khỏe khác. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin chi tiết về bệnh phenylketo niệu, từ nguyên nhân, triệu chứng đến phương pháp chẩn đoán và điều trị.
Phenylketo niệu là một bệnh di truyền, nghĩa là nó được truyền từ cha mẹ sang con cái qua gen. Cụ thể, PKU xảy ra do đột biến gen mã hóa cho enzyme phenylalanine hydroxylase, enzyme chịu trách nhiệm chuyển hóa phenylalanine thành tyrosine. Khi enzyme này không hoạt động đúng cách, phenylalanine tích tụ trong máu và gây hại cho não bộ, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Phenylketo niệu là gì?
Như đã đề cập, nguyên nhân chính gây ra bệnh phenylketo niệu là do đột biến gen mã hóa enzyme phenylalanine hydroxylase. Đột biến gen này được di truyền theo kiểu lặn trên nhiễm sắc thể thường, có nghĩa là cả cha và mẹ đều phải mang gen đột biến để truyền bệnh cho con. Nếu chỉ một người mang gen đột biến, họ được coi là người mang gen và thường không có triệu chứng của bệnh. bệnh thiểu năng trí tuệ có di truyền không
Trẻ sơ sinh mắc bệnh phenylketo niệu thường không có triệu chứng ngay sau khi sinh. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, các triệu chứng sẽ bắt đầu xuất hiện trong vài tháng đầu đời. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
Triệu chứng phenylketo niệu
Bệnh phenylketo niệu thường được chẩn đoán thông qua xét nghiệm sàng lọc sơ sinh. Xét nghiệm này được thực hiện bằng cách lấy một vài giọt máu từ gót chân của trẻ sơ sinh và kiểm tra nồng độ phenylalanine trong máu. Nếu nồng độ phenylalanine cao, các xét nghiệm bổ sung sẽ được thực hiện để xác định chẩn đoán.
Mục tiêu chính của điều trị phenylketo niệu là kiểm soát nồng độ phenylalanine trong máu để ngăn ngừa tổn thương não. Điều này thường được thực hiện bằng cách áp dụng chế độ ăn kiêng đặc biệt, hạn chế nghiêm ngặt lượng phenylalanine. bài 29 bệnh và tật di truyền ở người
Chế độ ăn cho người bệnh phenylketo niệu loại bỏ hầu hết các loại thực phẩm giàu protein như thịt, cá, trứng, sữa, và các sản phẩm từ sữa. Thay vào đó, người bệnh cần sử dụng các loại thực phẩm đặc biệt, ít phenylalanine.
Chế độ ăn phenylketo niệu
Bệnh phenylketo niệu là một bệnh di truyền nghiêm trọng nhưng có thể kiểm soát được nếu được chẩn đoán và điều trị sớm. Việc tuân thủ chế độ ăn kiêng đặc biệt và theo dõi nồng độ phenylalanine trong máu thường xuyên là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm và đảm bảo cuộc sống khỏe mạnh cho người bệnh phenylketo niệu.
Nhiều bậc cha mẹ lo lắng khi con mình được chẩn đoán mắc bệnh phenylketo niệu. Họ thường băn khoăn về việc liệu con mình có thể sống một cuộc sống bình thường hay không. Với chế độ ăn uống và điều trị đúng cách, trẻ em mắc bệnh phenylketo niệu hoàn toàn có thể phát triển bình thường và có một cuộc sống khỏe mạnh.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về các bệnh di truyền khác tại bệnh thiểu năng trí tuệ có di truyền không.